تجارت الکترونیک از دیدگاه فقه امامیه و حقوق ایران

تجارت الکترونیک مفهومی نوظهور است که مولود تکنولوژی نوین در عرصه ی ارتباطات می باشد. اساسی ترین و تنها رکنی که تجارت الکترونیک را از مبادلات سنّتی ممتاز می کند تکنولوژی شبکه است. تجارت الکترونیک در اصل مبادله ی مالی است که در بستر ابزارهای به هم پیوسته ی الکترونیکی صورت می گیرد؛ لذا یک قرارداد مالی نوین نیست و بلکه دربرگیرنده معاملات و عقود سنتی است. دخالت وسائل الکترونیکی تنها، ارکان این عقود را تغییر داده است. برای نمونه ایجاب و قبول الکترونیک، تراضی در عقود را با تحولی گسترده روبه رو کرده است. فنّ آوری شبکه علاوه بر آن، زمینه را برای پیدایش برخی از عقود که تاکنون سابقه نداشته اند را فراهم کرده است. بحث تجارت الکترونیک در فقه سابقه ندارد، هرچند که برخی از فقها به عقود غیرمعین پرداخته اند همچنین در حقوق ایران نیز مبحثی نو بوده و چندان پیشینه ای ندارد. با بررسی در آیات و روایاتی که در زمینه ی معاملات است می توان مشروعیت تجارت الکترونیک را بدست آورد. چرا که رویه و چهارچوب مشخصی در معاملات مقرر شده؛ که تنها بایستی به موارد منع شده توسط شارع توجه نمود. در حقوق ما نیز این امر با تصویب قانون تجارت الکترونیک پذیرفته شده است.